Хятад, Япон хоёр улсын хооронд сүүлийн саруудад хурцадмал байдал огцом нэмэгдэж, усан хилийн маргаан, Тайванийн асуудал болон цэргийн идэвхжил хоёр улсын харилцааг өмнөхөөс илүү сэвтээж байна. Олон улсын хэвлэлүүдийн мэдээлснээр, Сэнкаку (Хятадаар Дяоюй) арлуудын орчимд хоёр талын эргийн харуулын үйл ажиллагаа давтамжтай нэмэгдэж, дипломат мэдэгдлүүд байдлыг хурцатгаж байна.

Тухайлбал, Хятадын эргийн харуул Сэнкаку арлуудын орчимд эршүүл хийсэн талаар “The Guardian” мэдээлсэн бөгөөд Япон үүнийг нутаг дэвсгэрийнх нь бүрэн эрхэд халдсан үйлдэл гэж үзэн эсэргүүцлээ илэрхийлжээ. Уг арлуудын бүрэн эрхийн асуудал олон жилийн турш хоёр талын хамгийн эмзэг, хурцадмал үл ойлголцлын эх үүсвэр байсаар ирсэн.

Сүүлийн долоо хоногт Хятадын нисэх онгоц тээвэрлэгч болон цэргийн анги нэгтгэл Японы зүүн зүгийн онцгой эдийн засгийн бүсийн ойролцоо маневр хийсэн талаар мөн The Guardian өмнө нь мэдээлсэн нь Токиогийн болгоомжлолыг улам нэмэгдүүлжээ. Үүнтэй зэрэгцэн Япон улс Хятадын цэргийн хүчний маневруудыг “хамгийн том стратегийн сорилт” хэмээн тодорхойлсон тухайг “Politico” онцолсон байна.

Харилцааг хурцатгахад нөлөөлсөн өөр нэг хүчин зүйл нь Тайванийн асуудал. Японы Ерөнхий сайд Санаэ Такаичи Тайванд тэнгисийн халдлагын боломжит нөхцөл байдлын талаар мэдэгдэж, Япон бүс нутгийн аюулгүй байдалд оролцохоос зайлсхийхгүй гэж хэлснийг Бээжин хурцаар эсэргүүцжээ. 

Такаичи Японы парламентын хуралдаанд Тайванийн эсрэг ямар нэгэн халдлага нь Японы аюулгүй байдалд шууд заналхийлж болзошгүй гэж онцолжээ. Тэрбээр Хятад Тайванийг цэргийн дарамтад оруулбал Японы арлууд, тухайлбал Тайванд хамгийн ойр орших Йонагуни зэрэг газар стратегийн эрсдэлд өртөнө гэдгийг дурдсан байна. Энэхүү мэдэгдлийн дараа Хятадын Гадаад хэргийн яам Японыг “Хятадын дотоод хэрэгт бүдүүлгээр оролцлоо” хэмээн буруутгаж, Ерөнхий сайдын мэдэгдлийг нэн даруй буцаахыг шаарджээ. Reuters-ийн мэдээлснээр, Хятадын Батлан хамгаалах яам мөн анхааруулга гарган, Тайванийн асуудалд Япон оролцохыг оролдвол “хамгийн хүнд үр дагаварт хүргэнэ” гэж сүрдүүлээд байгаа аж.

Гэсэн ч хоёр талын харилцаанд зөвхөн зөрчил давамгайлаагүй. Эдийн засгийн салбарт тодорхой хэмжээний өсөлт ажиглагджээ. Reuters-ийн мэдээлснээр, Хятад улс Фүкүшимагаас улбаалан хориотой байсан Японы далайн бүтээгдэхүүний импортыг сэргээх чиглэлд тохиролцоонд хүрсэн бөгөөд экспортын шинэ журмын талаар талууд зөвшилцсөн байна.

Гэсэн хэдий ч иргэдийн харилцаа, аялал жуулчлалын салбарт нөхцөл байдал сайнгүй хэвээр байгаа юм. Хятадын тал ард иргэддээ Япон руу зорчихдоо анхааралтай байхыг сануулсан нь хоёр улсын нийгэм-соёлын харилцаанд тодорхой дарамт бий болгож байна.

Ийнхүү Хятад, Япон хоёрын харилцаа 2025 оны төгсгөлд стратегийн сорилт, хилийн маргаан, бүс нутгийн аюулгүй байдал гэсэн гурван үндсэн чиглэлд хурцдаж байгаа боловч эдийн засгийн талд харилцан ашигтай зарим тохиролцоонууд хийсээр буйг ажиглагчид онцолж байна.