Улс Монгол өрсөөд хийчихлээ, хурай хурай.

Нэрийг нь ч мэдэхгүй, хэлбэр суудлыг нь ч танихгүй хэдэн зуун бурхан алтдаад, мөнгөлөөд хоймортоо тавина, учрыг нь ч олохгүй, ухааныг нь ч ойлгохгүй хэдэн мянган зоос зуусан мэлхийгээр фэнгшүй гээд гэрээ дүүргэнэ. Тэгснээ дэлхийн дайдад илд өргөж, дээлтэй Монголыг гүрэн болгон тунхаглаж, гишгэж яваа газар, хөл тавьсан хөрстийг бидэнд үлдээж, агуу их сүр сүлдээрээ арван зуундаа дааж байгаа Их хаанаа алтаар бүтээлээ гээд арай л амиа хорлохоос наагуур хэмхэлдэж байна ааа? Дэлхийн эдийн засаг, улс төр, геополитикт ур чадвараараа удмын мөр гаргасан Их хаантны үр сад гэхэд арай л арчаагүй юу? Шанаа нь нарийн л гэнэ, корсет зүүчихсэн юм шиг тайлтай л гэнэ, хүүе энэ чинь гэрлийн хугарал, ойлт энэ тэр гэж юм байдаг юм. Нэмж хэлэхэд энэ баримал 107кг алтаар бүтсэн, Монголбанкны эрдэнэсийн сангийн албан ёсны бүртгэлтэй өмч юм байна. Монголбанкны эрдэнэсийн сангаас 0.1грамм ч алт дутах ёсгүй учраас унц унцаар нь жигнэж, инч инчээр нь хэмжин бүртгэж байж жас нийлж, сан дугуйлдаг гэсэн үг. Тэр Эрдэнэсийн санд Богд хааны алтан хатгамалтай гутлаас эхлээд монголчуудын анх жингээр тээсэн боодол цай ч байдаг, алаг дэлхий хөрвөөж аминд тулах үед гаргаад зарахад улсаа нэгэнтээ босгоно. Хэсэгхэн алтаар нь Италийн Флоренцид энэ баримлыг хийлгэжээ, дөрвөн зүг найман зовхисын хаанаас нь ч харсан алтны туяанд араншин, дүр төрх нь улам тодорно. За тэгээд илбэ жатга энэ тэр гээд юм яриад байгаа хүмүүс монголчууд жилдээ нэг бараалхдаг Чингис бурханаа утгаар нь амилуулчихжээ гэж айсандаа аргаа барж байгаа юм аа даа. Арван хангал бурханаа ардаа жагсаасан Чингис бурхан гэж байсныг 800 жил нууж, хааж, мартуулж мангартуулж ирсэн биз дээ? Чухам ёстой тэргүүн дээгүүр залах хаадын хаантай, тэргүүн дэвтэр эхлүүлсэн түүхийн түүчээтэй ард түмэн шүү. Алтаар цутгаад авдартаа данслаад, ард түмэндээ дэлгэлээ, яадаг юм. Чингис хаан архины шошгоноос хэтрэх ёсгүй юм уу, бодож байж л дуугараарай даа. Монголчууд биднийг шүтэн дээдлэх нэгэн шүтээнтэй, шүншиглэн зорих нэгэн зүгтэй байх вий гэхээс байж ядталаа айн гасалж байгаа хүмүүсийн хүрэн бөөрийг таньж авцгаа. Монголбанкны эрдэнэсийн санд гулуузаараа хэвтэж байвал таалагдаад, Чингис бурхан болоод ордон музейд нь залахаар таалагдахаа больчихоод үклээ юү? Одоо тэгээд утаатай, түгжрэлтэй байгаа юм чинь очоод хуваагаад халамжийн дансандаа хийгээд, торго дурдан, талх будаа, оймс бандага авмаар л болоод байна уу? Шүтэж залбирах, сүсэглэн дээдлэх, ухааран таних, уламжлан үлдээх их өв бол Чингис хааных. Олон бүгдээр орилоод ч оройд нь гарч чадаагүй оюун ухаан бол Чингис хааных. Дэлхийн өнцөг булан бүрт хэдэн зуун Чингисийн хөшөө бий. Гэхдээ үр хүүхэд, үндэс түмэн нь долоон метр өндөр баримал анхлан алтаар урлууллаа. Казакстанчууд, хятадууд түрүүлээд алтаар хийгээд хоймортоо тавьчихаагүйд баярлаж байна. Хаа нэгтээ, ямар нэгэн том амбицтай улс орон одоо их хааныг маань өмчлөөд, их нэр төрийг нь хувьчилж аваад, алтаар цутгуулаад, алмаазаар урлаад залъя гэсэн ч оройтсон, Улс Монгол түрүүлээд хийчихлээ, хурай хурай. Эдүгээ энэ баримал алтнаас хэд дахин илүү үнэтэй болсон, тэр бол үзэл санааа!

Эх сурвалж: Р.Эмүжин